Βιογραφικά στο opengov: Ουσία και σημειολογία, εξαγγελία και πράξη

Άρθρο της ΛΙΑΝΑΣ ΓΟΥΤΑ

(www.lianagouta.gr)

Χημικός Μηχανικός

Σύμβουλος Ενέργειας και Περιβάλλοντος

Αν κάποιος έλειπε από τη χώρα για λίγες μέρες και επέστρεφε μετά τις εκλογές, θα νόμιζε ότι επέστρεψε σε άλλη χώρα ή αλλιώς στη χώρα του ονείρου! Μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις που δοκίμασε όλη η χώρα στις πρώτες μέρες της νέας κυβέρνησης, ήταν η προκήρυξη των θέσεων των Γενικών Γραμματέων μέσω διαδικτύου! Κάτι που όχι μόνο εντυπωσίασε αλλά έως και ενθουσίασε τον κόσμο, με αποτέλεσμα τις δεκάδες χιλιάδες βιογραφικά που κατατέθηκαν ηλεκτρονικά αλλά και την ελπίδα ότι όλα ξεκινούν από την αρχή! Ότι η τόσο πολύπαθη αξιοκρατία σ’ αυτή τη χώρα τώρα δικαιώνεται! Και ότι πλέον το μόνο προσόν κάποιου είναι οι ικανότητές του, τα πτυχία και η επαγγελματική και επιστημονική του εμπειρία! Μεγάλος ο αριθμός των βιογραφικών που υποβλήθηκαν, μεγάλες και οι προσδοκίες μιας ολόκληρης κοινωνίας.

Είμαστε φαίνεται άνθρωποι των άκρων και του ενθουσιασμού. Τόσο πολύ, που εύκολα ακολουθούμε την κίνηση της αιώρας και του εκκρεμούς! Από το ένα άκρο στο άλλο! Γιατί η αλήθεια είναι ότι από τη μια, ζήσαμε επί δεκαετίες μια κατάσταση όπου το κύριο χαρακτηριστικό στη στελέχωση του κρατικού μηχανισμού ήταν το αξίωμα...«ο γνωστός του γνωστού»! Μάλιστα, σε ό, τι αφορά τους Γενικούς Γραμματείς, αυτοί συχνά ακολουθούσαν τους Υπουργούς στις μετακινήσεις τους από το ένα Υπουργείο στο άλλο. Έφευγε ο Υπουργός και άλλαζε Υπουργείο, έπαιρνε και τους Γενικούς Γραμματείς μαζί του... Ακόμα κι αν το αντικείμενο του ενός από το άλλο Υπουργείο ήταν τελείως διαφορετικό, μικρή σημασία είχε! Έφτανε που ο Γενικός Γραμματέας ήταν έμπιστος του Υπουργού. Όσο για το νέο αντικείμενο...θα το μάθαινε με τον καιρό!

Ή ακόμα περισσότερο, αν σκεφτούμε την εικόνα Υπουργείων που κάποιες φορές είδαμε να μετατρέπονται σε ‘’Υπουργεία με ονομασία προέλευσης’’! Στελεχωμένα από ανθρώπους που προέρχονταν σχεδόν αποκλειστικά από την εκλογική περιφέρεια του εκάστοτε Υπουργού. Και όχι μόνο τα Υπουργεία, αλλά και οι ΔΕΚΟ και οι οργανισμοί που ελέγχονταν από αυτά. Κάτι που άλλαζε βεβαίως μόλις άλλαζε και ο Υπουργός! Ακραία πράγματα χωρίς αμφιβολία, που προκαλούν το κοινό αίσθημα.

Σήμερα βέβαια το εκκρεμές πήγε στην άλλη άκρη! Σε επίπεδο εντυπώσεων και ενθουσιασμού, γιατί το αποτέλεσμα μένει ακόμα να το δούμε!

Πριν από περίπου ένα χρόνο κατέθετα την άποψή μου αρθρογραφώντας με τίτλο «Κυβερνητική θέση με βιογραφικό», πιστεύοντας ακράδαντα ότι όλος ο κρατικός μηχανισμός πρέπει να στελεχώνεται με βάση γνώσεις, εμπειρία, και αποδεδειγμένη ικανότητα, σε όλα τα επίπεδα. Αλλά και στη συνέχεια, μετά την ορθολογική στελέχωσή του, οφείλει να λογοδοτεί καθημερινά, με βάση μετρήσιμα αποτελέσματα, όπως άλλωστε συμβαίνει σε κάθε επαγγελματική δραστηριότητα στην ελεύθερη αγορά.

Κι όλα αυτά, γιατί πολύ απλά, για να χαράξει και να υλοποιήσει κανείς την πολιτική του σήμερα και του αύριο χρειάζεται να μπορεί να κατανοήσει και να χρησιμοποιήσει βαθιά και εξειδικευμένη γνώση η οποία μάλιστα παράγεται πλέον με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Όπως και αντίστροφα, η γνώση χρειάζεται την πολιτική για να της ανοίξει τον δρόμο και να της παράσχει τα μέσα ώστε να οδηγήσει σε καινοτομία, τεχνολογία, ανάπτυξη. Και τέλος, Γνώση και Πολιτική, πρέπει να συντονιστούν και να συμβαδίσουν με τις προκλήσεις των καιρών στα θέματα των περιβαλλοντικών απειλών, της κοινωνικής συνοχής και δικαιοσύνης. Το παζλ είναι πλέον πολύπλοκο και πολυσύνθετο, πολύ περισσότερο από την μέχρι τώρα πολιτική της χειραψίας, της κομματικής ταυτότητας, της κλίκας και της παρέας.

Ωστόσο, η ‘’εύκολη’’ και μάλλον πρόχειρη εξαγγελία της προκήρυξης όλων των θέσεων του Δημοσίου, ακολουθείται όπως φαίνεται από μια δύσκολη διαδικασία εφαρμογής. Δε ξέρουμε ποιες είναι οι αληθινές προθέσεις της νέας κυβέρνησης. Τί είναι εντυπωσιασμός και τί ουσία.
· Ξέρουμε όμως ότι ένα μήνα τώρα οι θέσεις των Γενικών Γραμματέων μένουν κενές.
· Ξέρουμε ότι κάποιες από αυτές είναι κομβικές και απολύτως κρίσιμες για να δουλεύει η κρατική μηχανή, αλλιώς «παγώνουν» όλα.
· Ξέρουμε επίσης ότι οι θέσεις αυτές δε μπορεί παρά να έχουν και πολιτικά χαρακτηριστικά, αφού είναι θέσεις κλειδιά στην παραγωγή του κυβερνητικού έργου, έτσι όπως το εξειδικεύει ο εκάστοτε Υπουργός.
· Ξέρουμε επίσης ότι από τη μια και μοναδική περίπτωση Γενικού Γραμματέα που ορίσθηκε μέχρι την ώρα που γράφεται αυτό το άρθρο, η επιλογή θα μπορούσε να είναι προβλέψιμη χωρίς την υποβολή χιλιάδων βιογραφικών.
Όσο μεγαλύτερη είναι λοιπόν η ελπίδα και η προσδοκία που καλλιεργείται στον κόσμο από τέτοιες φιλόδοξες κινήσεις, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η απογοήτευση και ο θυμός αυτού του κόσμου, αν καταλάβει ότι όλη αυτή η κίνηση ήταν μόνο για εντυπώσεις ή για τη δημιουργία ενός ωραίου άλλοθι για απολύτως προβλέψιμες τοποθετήσεις. Γιατί τότε θα καταγραφεί ως εμπαιγμός!

Δύσκολος ο στόχος είναι αλήθεια. Γιατί δε μιλάμε μόνο για το στόχο της στελέχωσης μερικών κρατικών θέσεων. Το πραγματικό διακύβευμα και ο στόχος-πρόκληση είναι η μεταρρύθμιση του ίδιου του κράτους σε όλη του την έκταση. Ένα κράτος που χρειάζεται εκσυγχρονισμό, αξιοκρατία και διαφάνεια, που πρέπει να κερδηθεί στη συνείδηση του κόσμου, επί της ουσίας και όχι μόνο ως τίτλος που προστέθηκε σε ένα Υπουργείο. Βεβαίως και η σημασία της σημειολογίας είναι μεγάλη. Είναι άλλωστε και το πρώτο βήμα, αυτό που δηλώνει τις προθέσεις. Ωστόσο το ζητούμενο είναι η εφαρμογή και το αποτέλεσμα.

Η επανίδρυση του κράτους αποτέλεσε μια από τις σημαίες της ΝΔ, που όμως έμεινε δυστυχώς απλή εξαγγελία χωρίς αντίκρισμα και πνίγηκε στα ρηχά νερά του γερά ριζωμένου δημόσιου τομέα. Η ΝΔ έπιασε το σφυγμό και το αίτημα όλης της ελληνικής κοινωνίας, αλλά έχασε τον δρόμο για την υλοποίηση. Ωστόσο παραμένει ζητούμενο για την Ελλάδα του 21 ου αιώνα, την Ελλάδα της Ευρώπης και του κόσμου. Το ζήτημα είναι ότι η πορεία προς αυτό το ζητούμενο πρέπει να σχεδιασθεί σοβαρά, μεθοδικά, οργανωμένα και στοχευμένα. Με γενναίες πολιτικές αποφάσεις, με ρήξεις και με συγκρούσεις.

Δεν αντέχουμε άλλα επικοινωνιακού τύπου πυροτεχνήματα που να παίζουν με την προσδοκία χιλιάδων αιτούντων, με την αξιοπιστία του κράτους, με την αξιοκρατία. Αλλά και δεν υπάρχει άλλη πίστωση χρόνου γι αυτή τη χώρα που λέγεται Ελλάδα...

(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στη χθεσινή "Μακεδονία της Κυριακής" και η συντάκτις το έστειλε και σε μας για δημοσίευση)