2 Ιαν 2010

Λύπη για την απώλεια του ανθρώπου Κακαουνάκη, όχι του δημοσιογράφου

Μας προκάλεσε λύπη η είδηση του θανάτου του Νίκου Κακαουνάκη και μάλιστα, στην ηλικία των 71 χρόνων, μέσα στις γιορτές, από επιπλοκές σε μία επέμβαση που θεωρείται σχετικά απλή.

Από την άλλη πλευρά δε θα δεχτούμε την εξιδανίκευση της εικόνας του θανόντος ως επαγγελματία, την οποία επιχειρούν τα οργανωμένα κέντρα της πασοκικής εημέρωσης. Ο δημοσιογράφος που εμείς θυμόμαστε, άσκησε στρατευμένη δημοσιογραφία υπέρ του σκληρού ΠαΣοΚ, χωρίς να διστάζει να αντιμετωπίζει τη Νέα Δημοκρατία (και όχι μόνο) και τα στελέχη της, με διάθεση χλευασμού, δυσφήμησης, απαξίωσης, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που χρησιμοποίησε τη μέθοδο των χτυπημάτων κάτω από τη «ζώνη».

Επαναλαμβάνουμε πως λυπούμαστε για την απώλεια του ανθρώπου και για το κενό που νιώθουν οι οικείοι του, αλλά μας είναι αδύνατο να σκεφτούμε κάτι εγκωμιαστικό, ή να νιώσουμε κάτι νοσταλγικό για το δημοσιογράφο. Σε κάθε περίπτωση, ας είναι η ψυχή του αναπαυμένη εκεί που βρίσκεται και ας ζήσουν οι δικοί του να τον θυμούνται.

Δεξιά στροφή στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα βλέπει ο Γ. Πρετεντέρης

Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗ

Πότε ατενίζαμε με δέος το τέλος της χιλιετίας. Πότε περιμέναμε τους Ολυμπιακούς της Αθήνας. Και πότε πέρασε η πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα. Μια δεκαετία που σφραγίστηκε από ένα γεγονός και από ένα φαινόμενο.

Το γεγονός ήταν η τρομοκρατική επίθεση στους Δίδυμους Πύργουςτον Σεπτέμβριο του 2001. Με αυτήν άνοιξε ο ασκός του Αιόλου της διεθνούς αποσταθεροποίησης, μιας αλληλουχίας πολέμων και συγκρούσεων η οποία δεν δείχνει ούτε να εξαντλείται ούτε να εκτονώνεται.

Το φαινόμενο ήταν η συντηρητική αναδίπλωση των δυτικών κοινωνιών. Μια αναδίπλωση που βάδισε με δυο πόδια: τον φόβο και την ανασφάλεια. Φόβος απέναντι σε έναν κόσμο που αλλάζει και ανασφάλεια από μια κοινωνία που προμηνύεται διαφορετική. Και επειδή ο φόβος και η ανασφάλεια δεν έχουν πολιτικά πρόσημα, η συντηρητική αναδίπλωση εκδηλώθηκε οριζόντια, σε όλο το φάσμα της κοινωνίας και της πολιτικής. Από την πλουτοκρατία ως τα φτωχαδάκια και από την άκρα Δεξιά ως την άκρα Αριστερά.

Δεν είναι τυχαίο ότι σε αυτή τη δεκαετία τα κυρίαρχα αιτήματα της κοινωνίας μας απέκτησαν κυρίως αμυντικό χαρακτήρα. Ασφάλεια, οικονομική προστασία και κοινωνική συνοχή αντικατέστησαν τα μεγάλα οράματα του 20ού αιώνα, που ήταν η ελευθερία, η ευημερία και η κοινωνική πρόοδος.

Στον χώρο της πολιτικής η συντηρητική στροφή εκφράστηκε κυρίως από τη μετατροπή της ιδεολογικής αντίθεσης σε ηθική διαμάχη. Ποτέ άλλοτε μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο δημόσιος βίος δεν είχε τόσο έντονη ηθική διάσταση: από τις θεούσες του Μπους ως «τη σεμνότητα και την ταπεινότητα» του Καραμανλή, περνώντας από την «καταδίκη των αξιών του Μάη» του Σαρκοζί, η πολιτική έχει εκφυλιστεί από μια πράξη σε μια συμπεριφορά.

Αυτό το φαινόμενο εκφράστηκε πλήρως και στην ελληνική κοινωνία μέσα από πολλές εξελίξεις. Από την καταγραφή του ΛΑΟΣ ως υπαρκτή πολιτική δύναμη. Από τη συντηρητικοποίηση της ΝΔ μέσω Καραμανλή, η οποία οδήγησε στην αναπαλαίωσή της μέσω Σαμαρά. Από την εμβάπτιση του ΠαΣοΚ στην κολυμβήθρα της «ηθικολογίας» προκειμένου να επιστρέψει στην εξουσία. Από την οπισθοδρόμηση της Αριστεράς σε όλο και πιο αναχρονιστικές θέσεις. Η αλλαγή, η μεταρρύθμιση, ο εκσυγχρονισμός χρησιμοποιούνται απλώς ως συνθήματα χωρίς περιεχόμενο. Κανείς δεν θέλει πλέον να αλλάξει τίποτα. Για να μιλήσω με όρους 19ου αιώνα, το «κόμμα της κίνησης» ηττήθηκε την τελευταία δεκαετία σχεδόν κατά κράτος. Μόνο ο Μπαράκ Ομπάμα προσέφερε μια νότα αισιοδοξίας στους οπαδούς του αλλά να δούμε αν θα αποδειχθεί αρκετός.

Ενδεχόμενη διχογνωμία στη ΝΔ διευκολύνει ΠαΣοΚ-ΣΥΡΙΖΑ στο Μεταναστευτικό

Με αφορμή την τελευταία ανάρτηση, έχουμε να παρατηρήσουμε ότι αποτελεί θεμελιώδους σημασίας ζήτημα για τo ΣΥΡΙΖΑ και το ΠαΣοΚ η μαζική απόδοση ελληνικής υπηκοότητας σε μετανάστες. Αφενός, για λόγους ιδεολογικών αρχών, καθώς είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτών των κομμάτων η διεθνιστική και πολυπολιτισμική προσέγγιση σε διάφορα κρίσιμα πολιτικά και κοινωνικά θέματα. Αφετέρου, για λόγους ξεκάθαρης εκλογικής σκοπιμότητας, καθώς είναι σχεδόν βέβαιο ότι η λεγόμενη ψήφος του μετανάστη θα κινείται υπέρ τους κατά συντριπτική πλειοψηφία.

Ενδιαφέρον θα έχει τι θα πράξουν τα υπόλοιπα κόμματα και οι πολιτικές ομάδες.

Το κομμάτι του ΠαΣοΚ που περιγράφεται ως «πατριωτικό», αναμένεται να εγείρει ενστάσεις και διαφωνίες, αλλά είναι μάλλον απίθανο να προκαλέσει πραγματικό εσωκομματικό ρήγμα.

Ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός θα τεθεί κατά του όλου πολιτικού εγχειρήματος και θα επιχειρήσει να σηκώσει πάνω του ολόκληρο το βάρος των πολιτικών αντιδράσεων, προσβλέποντας στην εκπροσώπηση κάθε κοινωνικής μονάδας ή ομάδας που βλέπει με συντηρητικό πρίσμα το Μεταναστευτικό.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος είναι πιθανό να τεθεί επίσης κατά, όπως και το ΛΑΟΣ, καθώς τα τελευταία δέκα χρόνια, η και παραπάνω, σχεδόν κατά κανόνα, η Κομμουνιστική Αριστερά και η Ριζοσπαστική Δεξιά υιοθετούν παρόμοια στάση απέναντι σε κρίσιμα ζητήματα, ανεξαρτήτως αν η εξήγηση που δίνουν είναι εντελώς διαφορετικής φιλοσοφίας.

Αφήσαμε για τελευταίο, το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, καθώς η στάση του αποτελεί πραγματικό αίνιγμα.
Πριν την εκλογή της 29ης Νοεμβρίου, ο κος. Αντώνης Σαμαράς είχε τοποθετηθεί υπέρ της χορήγησης υπηκοότητας, απαντώντας σε ερώτηση της εφημερίδας «Το Βήμα», προκαλώντας την έντονη ενόχληση της δεξιάς πτέρυγας των οπαδών του (που αποτελούσαν και την πλειοψηφία στο στρατόπεδό του), χωρίς να λάβει όμως δημόσια έκφραση, ούτε και έκταση, προκειμένου να μην δημιουργηθεί πρόβλημα στην καμπάνια του. Οι ίδιοι οπαδοί, αλλά και τα δεξιά στελέχη που έχουν ήδη κατακλύσει τον κομματικό μηχανισμό, περιμένουν όμως με ενδιαφέρον και αγωνία να δουν ποια θα είναι η οριστική τοποθέτηση του προέδρου τους.
Από την άλλη πλευρά, θα ήταν λογικό για ένα κόμμα που θέλει να εξακολουθήσει να εκπροσωπεί κατά βάση την Φιλελεύθερη Παράταξη, να τοποθετηθεί υπέρ του ανοίγματος του κράτους έναντι των μεταναστευτικών κοινοτήτων, θέτοντας φυσικά όρους και προϋποθέσεις.

Σε μεγάλο βαθμό, η συζήτηση γύρω από το Μεταναστευτικό προβλέπεται να εξελιχθεί σε εσωτερικό πρόβλημα της ΝΔ. Απώτερη συνέχεια αυτού, θα είναι κατά πάσα πιθανότητα η κυβέρνηση, το ΠαΣοΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνουν ευκολότερα τη δουλειά τους και να περάσουν τη χορήγηση υπηκοότητας με γρήγορες διαδικασίες.

Αποφασιστικότητα και συναίνεση απαιτείται για επίλυση του Μεταναστευτικού

Μεταναστευτικό: παράμετροι και ανάγκες
(Αναδημοσίευση από το blog «Κοινή Μοίρα»)

Το ζήτημα της απόδοσης καθεστώτος υπηκόου στους μετανάστες είναι πολύ σύνθετο και σημαντικό για να αποτελέσει απλά αντικείμενο διαδικτυακής διαβούλευσης όπως έκρινε η παρούσα κυβέρνηση, ή διαμάχης μεταξύ ακραίων ομάδων όπως έχουμε παρατηρήσει να συμβαίνει ήδη. Το Μεταναστευτικό σήμερα, αποτελεί μείζον πρόβλημα που όσο το αφήνεις, τόσο διογκώνεται και γι’ αυτό ακριβώς το λόγο χρειάζεται άμεση και αποφασιστική αντιμετώπιση.

Η Ελλάδα παρουσιάζεται ως μία από τις ευρωπαϊκές χώρες που κατακλύζεται από μετανάστες, είτε μετράμε σε ποσοστά του πληθυσμού επί τοις εκατό, είτε σε απόλυτους αριθμούς. Και αυτό, κυρίως λόγω του γεγονότος ότι δεν έχει ασχοληθεί με σοβαρότητα με το Μεταναστευτικό, καθώς, όλα τα κόμματά της βλέπουν το κόστος, αλλά όχι τα οφέλη πίσω από την λήψη αποφάσεων σχετικών με το θέμα.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι, ουδεμία μαζική αναγνώριση δικαιωμάτων υπηκόου έχουν μέχρι στιγμής λάβει εκείνοι οι μετανάστες που έχουν αισίως κλείσει στη χώρα μας ένα μακρό διάστημα νόμιμης διαμονής και εργασίας, έχουν γεννήσει παιδιά εδώ, τα έχουν στείλει σε ελληνικά σχολεία κ.ο.κ.
Με άλλα λόγια, εμφανιζόμαστε να φιλοξενούμε τόσους πολλούς μετανάστες, διότι δεν έχουμε μπει καθόλου στη διαδικασία να ονομάσουμε υπηκόους τους πιο παλιούς. Λογικά, αυτό πρέπει να είναι και το πρώτο βήμα που κρίνεται απαραίτητο να κάνουμε.

Από εκεί και πέρα όμως, υπάρχουν προς μελέτη και συζήτηση, κάποιες κρίσιμες παράμετροι, όπως είναι οι ακόλουθες:

- Γιατί καλλιεργείται σύγχυση, η οποία φαίνεται μάλιστα σκόπιμη, ανάμεσα στην απόδοση υπηκοότητας και ιθαγένειας;
- Δηλαδή δεν είναι τόσο ξεκάθαρο που καταλήγει σχεδόν αυτονόητο ότι ιθαγένεια μπορούν να αποκτήσουν μόνο οι μετανάστες που επιβεβαιώνουν την κοντινή ή απώτερη καταγωγή τους από την Ελλάδα (π.χ. ομογενείς από Βαλκάνια και Ανατολική Ευρώπη), ενώ υπηκοότητα οι υπόλοιποι;
- Οι νέοι υπήκοοι, δε θα πρέπει να υποχρεωθούν σε ενέργειες που θα τους υποχρεώνουν να αποποιηθούν την παλιά τους υπηκοότητα;
- Πως διασφαλίζεται η άμεση, ή η περαιτέρω ένταξη των νέων υπηκόων, όχι απλά στον κοινωνικό, αλλά στον εθνικό ιστό; Αρκεί η ένταξή τους απλά και μόνο στον κοινωνικό ιστό, με αποτέλεσμα να απεθνοποιείται σταδιακά η Ελλάδα; Δεν είναι αναγκαίο να νιώσουν, με την απαραίτητη βοήθεια, όχι απλά μονάδες μίας κοινωνίας, αλλά κοινωνοί ενός έθνους;
- Γιατί δεν συζητείται εντατικά το ζήτημα καλλιέργειας μίας ελληνικής εθνικής ταυτότητας στους νέους υπηκόους, με ενίσχυση των στοιχείων εκμάθησης από μέρους τους της ελληνικής γλώσσας, της ελληνικής Ιστορίας, των ελληνικών παραδόσεων, της παλιότερης και νεότερης ελληνικής κουλτούρας και του πολιτισμού;
- Γιατί δεν ακολουθείται το πρότυπο των αναπτυγμένων κρατών που έχουν πρωτοστατήσει στην υποδοχή μεταναστών (π.χ. ΗΠΑ και Καναδάς, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, Μεγάλη Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία κ.α.) όπου αντιμετωπίζεται και ως εθνικό, όχι μόνο ως κοινωνικό ή οικονομικό το ζήτημα της ενσωμάτωσης νέων υπηκόων;
- Είναι δυνατό σε μία χώρα που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει άμεσες εξωτερικές απειλές και φέρει, καλώς ή κακώς, ως βασική ασπίδα αυτοπροστασίας και αυτοσυντήρησής της την εθνική της ταυτότητα, να σταθεί το πολυεθνοτικό-πολυπολιτισμικό κοινωνικό μοντέλο που προωθούν κάποιοι;
- Ενδέχεται το άνοιγμα της Ελλάδας στο ενδεχόμενο μαζικής απόδοσης υπηκοότητας, να δώσει κίνητρο σε άλλους μετανάστες, προκειμένου να εισέλθουν παρανόμως και ανά κύματα; Στον αντίποδα, ποια κίνητρα είναι δυνατό να προσφερθούν σε κάποιους εναπομείναντες ομογενείς μας σε χώρες όπως η Αλβανία, ούτως ώστε να μην εγκαταλείψουν τους τόπους τους ερχόμενοι για εγκατάσταση εδώ, με αποτέλεσμα να εξαφανιστούν οι ελληνικές κοινότητες;
- Σε ποιο βαθμό θα επιτρέπεται στους νέους υπηκόους να προσκαλούν συγγενείς τους για επίσκεψη ή και εγκατάσταση στην Ελλάδα;
- Υπάρχουν έγκυρες και διασταυρωμένες επιστημονικές έρευνες και μετρήσεις που να δείχνουν ποιο αριθμό νέων υπηκόων είναι δυνατό να αντέξουν η Οικονομία και η Κοινωνία μας; Υπάρχει πλαφόν; Τα κριτήρια απόδοσης δικαιωμάτων θα ορίσουν τον αριθμό μεταναστών, ή ο αριθμός θα ορίσει τα κριτήρια;
- Είναι επιβεβλημένο να υπάρχει εξισορρόπηση του στοιχείου της καταγωγής των μεταναστών, ή αυτό είναι κάτι που δε λαμβάνεται καν σοβαρά υπόψη;
- Ποια κίνητρα μη γκετοποίησης και ισόρροπης διάχυσής τους στην ελληνική Επικράτεια θα δίνονται στους νέους υπηκόους;
- Θα μπορούν από την πρώτη, ή τη δεύτερη γενεά να υπηρετούν σε ευαίσθητους φορείς ή οργανισμούς του Δημοσίου, όπως είναι οι Ένοπλες Δυνάμεις, τα Σώματα Ασφαλείας κλπ.;
- Τι θα απογίνει με τους μετανάστες που δεν θα πληρούν ολοκληρωτικά τα κριτήρια απόδοσης υπηκοότητας;
- Οι νομίμως διαμένοντες από αυτούς, θα πάρουν και αυτοί τη σειρά τους για να γίνουν υπήκοοι εν καιρώ;
- Και το κυριότερο, εφόσον προκύψει τακτοποίηση σε όλα τα προηγούμενα μαζί, ή στα περισσότερα από αυτά, τι θα απογίνει με τον μεγάλο όγκο των παρανόμων μεταναστών;

Όλα αυτά τα επιμέρους ζητήματα, μαζί με άλλα τα οποία ενδεχομένως δεν αναφέρονται εδώ, είναι κρίσιμο να απαντηθούν εδώ και τώρα, δίχως αναβολή, στο πλαίσιο ενός μεγάλου εθνικού διαλόγου, που δεν θα πρέπει να έχει ούτε τη μορφή διαδικτυακής διαβούλευσης όπου ο καθένας (ανώνυμος συνήθως) αναφέρει ότι του κατεβεί στο νου ή βγάζει τα απωθημένα του, ούτε την οξύτητα μίας διαμάχης μεταξύ διεθνιστών και εθνικιστών, ακροαριστερών και ακροδεξιών.

Επιπλέον, δε σηκώνει αντίρρηση το γεγονός ότι είναι σκόπιμο, εάν όχι απολύτως αναγκαίο, οι αποφάσεις οι οποίες τελικώς θα ληφθούν να μην εκφράζουν μόνο ένα μέρος του πολιτικού κόσμου, αλλά το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων που έχουν επιβεβαιωθεί από τον πολίτη με το δικαίωμα της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης.

Στο Μεταναστευτικό χρειάζεται σοβαρότητα, αποφασιστικότητα, αλλά ταυτόχρονα, συνεννόηση και συναίνεση, ειδάλλως όχι μόνο δεν θα επιλύεται και θα βελτιώνεται, αλλά συνεχώς θα περιπλέκεται και θα χειροτερεύει.

(Πίνακας: "I'm-migration" από τον Alan Rayner)
Μακάρι το 2010

να ζεστάνει

την ελπίδα για

την Ελλάδα

την Ευρώπη

και τον Κόσμο