Περισσότερο απ' όλα, το έλλειμμα εμπιστοσύνης είναι που πληρώνουμε τώρα

Του Ι. Κ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗ

(Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Τα Νέα» 22/2/2010 και τη στήλη «Εμπιστευτικά»)

ΤΟ ΒΑΣΙΚΟ οικονομικό σχόλιο της «Le Μonde» του Σαββατοκύριακου είχε τίτλο «Έλεος για την Ελλάδα». Εξηγούσε ότι η μεταχείριση που επιφυλάσσεται στη χώρα μας μπορεί να είναι δικαιολογημένη αλλά αρχίζει και ξεπερνάει πλέον τα όρια του θεμιτού. Κι ότι «η ελαφρότητα της Ελλάδας» δεν κοστίζει τελικά περισσότερο στην ευρωζώνη από «τον εγωισμό της Γερμανίας».

ΔΕΝ ΑΜΦΙΒΑΛΛΩ για τις καλές προθέσεις ούτε για τη βασιμότητα του σχολίου. Από την άλλη πλευρά όμως δεν σας κρύβω ότι αισθάνομαι ιδιαιτέρως στενόχωρα όταν η χώρα μου γίνεται αντικείμενο οίκτου. Και κυρίως όταν ο οίκτος αυτός μετατρέπεται σε επιχείρημα για μια καλύτερη μεταχείριση.

ΤΙΣ ΙΔΙΕΣ στιγμές που γραφόταν το παραπάνω σχόλιο για τη γαλλική εφημερίδα, τέσσερις Πρωθυπουργοί (μεταξύ τους και ο Γ. Παπανδρέου) συναντιόνταν στο Λονδίνο και έστελναν ένα διαφορετικό μήνυμα. Όπως είπε ο Χοσέ Λουίς Θαπατέρο «θα περιορίσουμε το έλλειμμα όταν ενεργοποιηθεί η οικονομική ανάκαμψη αλλά όχι εις βάρος της κοινωνικής συνοχής».

ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ μια άποψη η οποία ακούγεται εξαιρετικά βάσιμη στα αυτιά μου: περιοριστικά μέτρα σε περίοδο ύφεσης οδηγούν σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση, άρα σε δοκιμασία της κοινωνικής συνοχής. ΑΛΛΑ ΠΟΛΥ φοβούμαι ότι δεν πρόκειται να πείσει πολλούς από αυτούς που διαμορφώνουν το διεθνές οικονομικό κλίμα. Ξέρετε γιατί; Ενδεχομένως επειδή δεν είναι η δική τους λογική. Αλλά κυρίως επειδή δεν μας πιστεύουν.

ΕΠΕΙΔΗ ΔΗΛΑΔΗ θεωρούν ότι η πρόταξη της ανάκαμψης από χώρες όπως η Ελλάδα ή η Ισπανία είναι μια υπεκφυγή στο θέμα των ελλειμμάτων. Κι επειδή υποψιάζονται πως όταν με το κάλο έλθει η ανάκαμψη, τότε είναι που δεν πρόκειται να βάλουμε καμία τάξη στο μαγαζί. Και γι΄ αυτό μας πιέζουν τώρα που πέσαμε στην ανάγκη.

ΜΕ ΑΛΛΑ λόγια, υπάρχει ένα κραυγαλέο έλλειμμα εμπιστοσύνης. Του οποίου, οφείλω να ομολογήσω, φέρουμε την αποκλειστική ευθύνη. Εδώ και είκοσι πέντε χρόνια, σχεδόν από το 1985, υποσχόμαστε, δεσμευόμαστε και κοροϊδεύουμε. Γιατί να μας πιστέψουν τώρα;

ΚΑΙ ΞΕΡΕΤΕ κάτι ακόμα; Περισσότερο από τα άλλα ελλείμματα, αυτό ακριβώς το έλλειμμα πληρώνουμε τώρα. Ένα έλλειμμα, το οποίο, όπως όλοι αντιλαμβανόμαστε, χρειάζεται χρόνο για να καλυφθεί και δεν αντιμετωπίζεται με λόγια αλλά με πράξεις. Με απτές, συγκεκριμένες πράξεις που θα πείθουν λίγο λίγο τους συνομιλητές μας ότι αυτή τη φορά, αυτό που λέμε το εννοούμε. Και ότι δεν πρόκειται να το ξαναρίξουμε στο σορολόπ...

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΕΙΝΑΙ σαν το παραμύθι με τον λύκο. Φώναζε, φώναζε ο μικρός βοσκός αλλά επειδή είχε πει ψέματα τόσες φορές, κανείς δεν πίστευε ότι εκείνη τη φορά υπήρχε πραγματικά λύκος!